Những sai lầm bạn cần tránh khi thị trường chứng khoán giảm?

Gần đây, VN-Index và các thị trường chứng khoán toàn cầu đã trải qua một số thời điểm khó khăn, với việc các thị trường tại Mỹ và châu Á sụt giảm ảnh hưởng đến Việt Nam. Vậy với các nhà đầu tư, đâu là những điều mà bạn không nên làm khi thị trường chứng khoán giảm?

Sai lầm cần tránh khi thị trường giảm

Tháng 8/2024, thị trường chứng khoán Việt Nam giảm 6% chỉ trong một ngày. Cần nhớ rằng, những đợt giảm giá như vậy xảy ra khá thường xuyên. Mỗi năm, thị trường thường giảm từ 10-20% vào một thời điểm nào đó.

Bất chấp những biến động này, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ trong dài hạn. Theo Ngân hàng Thế giới, từ năm 2012 đến 2021, thị trường chứng khoán Việt Nam đã tăng trưởng trung bình hơn 12% mỗi năm, ngay cả trong thời kỳ đại dịch COVID-19. Điều này cho thấy các nhà đầu tư có sự kiên nhẫn và đầu tư dài hạn thường được hưởng lợi từ sự phục hồi của thị trường.

Lãi suất đầu tư trên thị trường trong giai đoạn từ 2012-2021
Lãi suất đầu tư trên thị trường trong giai đoạn từ 2012-2021

Nhiều người mắc sai lầm khi nhanh chóng bán tháo các khoản đầu tư của mình khi thấy thị trường chứng khoán giảm vì lo sợ nền kinh tế có thể gặp khó khăn hoặc sự suy thoái sắp xảy ra. Mối lo này hiện nay thậm chí còn lớn hơn bởi những quan ngại về việc Mỹ có thể rơi vào suy thoái, điều có thể ảnh hưởng đến Việt Nam.

Cảm giác lo lắng là điều có thể hiểu được. Nghiên cứu cho thấy việc mất tiền có thể gây khó chịu gấp đôi so với những niềm vui khi kiếm được tiền. Đây là lý do có thể dẫn đến những quyết định nhanh chóng dựa trên cảm xúc hơn là lý trí.

Tuy nhiên, những phản ứng quá nhanh có thể làm gây hại đến lợi nhuận đầu tư dài hạn. Dưới đây là những sai lầm cần tránh khi thị trường chứng khoán giảm, giúp bạn duy trì kế hoạch đầu tư đúng hướng.

Sai lầm số 1: Bán tháo các khoản đầu tư vì sợ hãi 

Sau những đợt giảm giá, thị trường thông thường sẽ có các giai đoạn tăng trưởng trở lại. Nếu bạn bán tháo khoản đầu tư của mình vì sợ hãi những rủi ro có thể xảy ra, bạn có thể bỏ lỡ cơ hội phục hồi và sẽ khó có thể mua lại khi giá đã tăng.

Ví dụ, sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, nhiều nhà đầu tư hoảng loạn và bán cổ phiếu ở mức lỗ vốn. Tuy nhiên, những người giữ lại khoản đầu tư của mình – hoặc thậm chí mua thêm số lượng cổ phiếu trong thời kỳ giảm giá – đã thu được lợi nhuận đáng kể trong những năm sau đó. 

Lợi nhuận liên tục hằng năm theo năm dương lịch
Tỷ suất lợi nhuận liên tục hằng năm theo năm dương lịch

Thực tế, nếu bạn đầu tư trong cuộc khủng hoảng năm 2008 và giữ các khoản đầu tư trong 10 năm tiếp theo, tỷ suất lợi nhuận trung bình hằng năm của bạn có thể đạt khoảng 15%. Điều này cho thấy ngay cả trong những thời điểm tồi tệ nhất, thị trường vẫn luôn mang đến những phần thưởng cho sự kiên nhẫn và tầm nhìn dài hạn.

Hãy nhớ rằng, chìa khóa của việc đầu tư thành công là giữ vững khoản đầu tư trong thời gian dài, thay vì cố gắng đoán đúng thời điểm mua và bán.

Vàng, Cổ Phiếu, hay Quỹ mở? Đâu là kênh đầu tư an toàn nhất tại Việt Nam trong 5 năm qua?
Nhà đầu tư tại Việt Nam hiện nay có nhiều lựa chọn để tăng trưởng tài sản của mình. Trong đó, các kênh đầu tư an toàn hàng đầu có thể kể đến như vàng, cổ phiếu, quỹ mở, ETF, và gửi tiết kiệm ngân hàng.

Sai lầm số 2: Thay đổi kế hoạch đầu tư dựa trên biến động ngắn hạn

Một số nhà đầu tư cố gắng thay đổi kế hoạch đầu tư khi thị trường chứng khoán giảm, nghĩ rằng họ có thể tránh được những tổn thất tiếp theo. Nhưng đây cũng là một hình thức dự đoán thị trường, điều rõ ràng là không dễ để đưa ra lựa chọn chính xác.

Nếu bạn bán trong thời điểm thị trường chứng khóa giảm, có thể bạn đang bán ở mức giá thấp, gây ảnh hưởng xấu đến lợi nhuận dài hạn.

Nếu bạn cảm thấy lo lắng mỗi khi khoản đầu tư của mình có những biến động lên xuống, việc kiểm tra danh mục đầu tư ít thường xuyên hơn có lẽ sẽ là một việc hữu ích. Điều này giúp bạn tránh đưa ra những quyết định dựa theo cảm xúc.

Sai lầm số 3: Không đầu tư thêm tiền (nếu có thể) 

Thị trường chứng khoán giảm mới chính là thời điểm tốt nhất để bạn mua thêm cổ phiếu, đơn giản vì giá rẻ hơn. Hãy nghĩ đến việc mua hàng giảm giá tại cửa hàng yêu thích của bạn. Bạn sẽ không muốn bỏ qua cơ hội mua hàng giảm giá, và sẽ tận dụng tối đa khi mức giá đang thấp.

Ví dụ, nếu bạn có thể đầu tư thêm tiền trong thời kỳ thị trường chứng khoán giảm, bạn có thể mua cổ phiếu với giá thấp hơn và có khả năng thu được lợi nhuận khi thị trường hồi phục.

Bạn cũng có thể thiết lập thói quen đầu tư thêm tiền hàng tháng vào tài khoản đầu tư của mình. Bằng cách này, bạn sẽ đầu tư trong cả giai đoạn thị trường tăng và giảm, giúp cân bằng chi phí đầu tư tổng thể.

Sai lầm số 4: Không tái đầu tư cổ tức 

Ngay cả khi giá trị cổ phiếu của bạn giảm, nhiều công ty vẫn chi trả cổ tức. Cổ tức là một phần lợi nhuận của công ty mà họ chi trả cho cổ đông.

Nếu bạn tái đầu tư những khoản cổ tức này trong thời gian thị trường chứng khoán giảm, bạn có thể mua thêm cổ phiếu với giá thấp hơn, giúp bạn có lợi nhuận lớn hơn khi thị trường tăng trở lại.

Tại sao lãi suất Fed lại tác động đến thị trường Việt Nam
Những quyết định của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về lãi suất luôn tạo nên những tác động sâu rộng trên toàn cầu. Mặc dù vẫn được xem là một thị trường cận biên, những biến động về lãi suất Fed cũng sẽ mang đến những thay đổi quan trọng đối với khả năng đầu tư vào thị trường Việt Nam.

Sai lầm số 5: Không cân bằng lại danh mục đầu tư

Cân bằng lại danh mục nghĩa là điều chỉnh các khoản đầu tư để giữ cho danh mục của bạn phù hợp với kế hoạch ban đầu.

Ví dụ, nếu bạn dự định đầu tư 50% vào cổ phiếu và 50% vào trái phiếu, nhưng cổ phiếu giảm giá, danh mục của bạn có thể trở thành 40% cổ phiếu và 60% trái phiếu. Cân bằng lại, có nghĩa là bạn sẽ bán đi một số trái phiếu và mua thêm cổ phiếu để quay lại tỷ lệ 50/50 ban đầu.

Vào tháng 3 năm 2020, khi thị trường suy thoái do COVID-19, một số nhà đầu tư đã bán các tài sản như vàng – thứ đã tăng giá – và dùng tiền đó để mua cổ phiếu giảm giá. Khi thị trường hồi phục, những người cân bằng lại danh mục đã thấy được lợi nhuận lớn.

Sai lầm số 6: Không đa dạng hóa khoản đầu tư

Đa dạng hóa nghĩa là phân bổ tiền của bạn vào nhiều loại hình đầu tư khác nhau để giảm thiểu rủi ro có thể đối mặt.

Ví dụ, nếu bạn chỉ đầu tư vào một công ty, bạn sẽ gặp rủi ro mất tiền nếu công ty đó gặp khó khăn. Nhưng nếu bạn đầu tư vào nhiều công ty, ngành hoặc thậm chí các loại tài sản khác như cổ phiếu, trái phiếu và vàng, bạn sẽ giảm nguy cơ mất toàn bộ số tiền đầu tư của mình.

Đa dạng hóa các khoản đầu tư của mình để phân tán rủi ro
Đa dạng hóa các khoản đầu tư của mình để phân tán rủi ro

Khi thị trường chứng khoán giảm, không phải tất cả các ngành hoặc khoản đầu tư đều giảm cùng một mức độ. Một số thậm chí có thể hoạt động tốt. Một danh mục cân bằng và đa dạng sẽ giúp bạn quản lý rủi ro tốt hơn.

Cách Stag có thể giúp bạn trong giai đoạn thị trường chứng khoán giảm

Tại Stag, chúng tôi hiểu rằng thị trường suy thoái có thể gây căng thẳng, đặc biệt đối với những nhà đầu tư mới. Nền tảng của Stag được thiết kế để giúp bạn vượt qua những thời điểm khó khăn này một cách tự tin.

  • Tự động cân bằng danh mục: Khi thị trường chứng khóa giảm, Stag hỗ trợ bằng cách tự động điều chỉnh danh mục đầu tư để đảm bảo bạn vẫn đi đúng hướng với các mục tiêu đầu tư của mình. Điều này có nghĩa là Stag sẽ bán những tài sản đã tăng giá và tái đầu tư vào những lĩnh vực đang giảm nhưng có khả năng phục hồi, giống như ví dụ vào tháng 3 năm 2020.
  • Cập nhật và tư vấn thường xuyên: Stag cung cấp các bản cập nhật thị trường thường xuyên và lời khuyên rõ ràng được tùy chỉnh cho thị trường Việt Nam. Điều này giúp bạn nắm bắt đầy đủ thông tin cần thiết mà không bị choáng ngợp bởi các tin tức thị trường.
  • Đa dạng hóa với ETF: Stag chuyên cung cấp nhiều loại ETF, là các quỹ chứa nhiều khoản đầu tư khác nhau. Bằng cách đầu tư vào ETF, bạn sẽ có sự đa dạng hóa tự động, giúp giảm rủi ro từ việc thua lỗ lớn ở một công ty hoặc ngành cụ thể. Chúng tôi thường xuyên cập nhật cho người dùng về hiệu suất quỹ, phí và lợi nhuận để bạn luôn có thông tin mới nhất trong tầm tay.
Hiểu suất các ETF tốt nhất tại Việt Nam 3 năm qua mà bạn có thể đầu tư thông qua Stag
Hiểu suất các ETF tốt nhất tại Việt Nam 3 năm qua mà bạn có thể đầu tư thông qua Stag
  • Chiến lược trung bình giá theo thời gian: Thông qua Stag, bạn có thể thiết lập các khoản đầu tư hàng tháng đều đặn, giúp bỏ qua các tác động của biến động thị trường. Dù thị trường tăng hay giảm, bạn vẫn sẽ đều đặn gia tăng khoản đầu tư của mình theo thời gian.
  • Nguồn tài liệu giáo dục: Stag cũng cung cấp các bài viết hữu ích, dễ hiểu để giúp bạn đưa ra quyết định thông minh trong thời từng giai đoạn của thị trường. Mục tiêu của chúng tôi là giúp bạn luôn được thông tin và chuẩn bị sẵn sàng.

Nếu bạn có một danh mục đầu tư đa dạng và phù hợp với các mục tiêu dài hạn, hãy bám sát kế hoạch của mình trong thời điểm thị trường chứng khoán giảm. Nếu có thể, hãy đầu tư thêm và tránh đưa ra quyết định dựa trên nỗi sợ hãi.

Bằng cách duy trì khoản đầu tư, tận dụng các đợt suy thoái và sử dụng các công cụ và tài nguyên của Stag, bạn sẽ ở vị thế vững chắc hơn để hưởng lợi khi thị trường hồi phục. Bạn có thể dễ dàng tải ứng dụng và bắt đầu hành trình đầu tư cùng Stag TẠI ĐÂY.